Vorig jaar met kerst ging mijn moeder keihard onderuit. Haar relatie van 9 jaar ging uit. Ze was daarvoor 12 jaar alleen geweest.
Wat is erger? Het wankele evenwicht van jezelf weer terugvinden alleen.. of blijven in een relatie -met wat dan toch blijkt de verkeerde man- in de schijn dat er iemand voor je is..?
Verslaafd aan Liefde - Jan Geurtz schreef er een boek over. Vanaf het moment dat we de ander zien als het wonder dat ons ultiem gelukkig zal maken, gaat er iets mis in onze relaties.
Liefdesrelaties beginnen vaak vanuit het verlangen om bevestigd te worden en eindigen zodra dat niet langer gebeurt. We zijn geneigd houvast te zoeken in anderen en voelen ons verraden en minderwaardig op de momenten dat Liefde niet exclusief is. 'Love's a bitch'.
Het boek zette ons allen aan het denken. We zoeken in liefdesrelaties bevestiging van een ander om onszelf heel te voelen. En zo settelen mensen in een samenzijn zonder intimiteit alleen maar om een relatie te behouden. Alles beter dan alleen zijn. Alles beter dan de vaste grond onder je voeten voelen wegvallen.
Het boeide me mateloos. Want hoe leer je de liefde te leven vanuit overvloed? Je autonomie te bewaren in een liefdesrelatie? Wat gebeurt er nou echt als de bevestiging wegvalt? De grond onder je voeten? We zijn vaak zo gewend aan liefde gegijzeld in een vorm, met angstpatronen die erop gericht zijn die grond NIET weg te laten vallen, dat we dat eigenlijk niet goed weten.
Mijn moeder is voor mij het voorbeeld van iemand die bevestiging zocht. Zo zei ze vroeger vaak 'ik ben bang dat ik gek word'. En mijn vader antwoordde dan steevast: ' je wordt zomaar niet gek'. Waarmee de kous ook meteen af was. Het gaf mijn moeder een ongekend gevoel van zekerheid. Dat hij dat zei. Ze rekende er als het ware op.
Later labelde ik de reactie van mijn vader als emotioneel niet beschikbaar. Maar is dat zo? Of was het voor mijn moeder in deze relatie misschien wel het beste dat mijn vader beschikbaar was om haar de bevestiging te geven ... De grond onder haar voeten bleef behouden.
Dat veranderde totaal onverwachts op mijn 18de. Toen mijn ouders een rampzalig tweezijdig motorongeluk kregen. Mijn vader overleed in de ambulance op weg naar het ziekenhuis. Mijn moeder moest maanden in een Universitair Centrum verblijven, maar overleefde de ramp. Ze verloor haar man en haar been en met dat laatste ook haar laatste beetje gevoel van eigenwaarde.
Ik was in die tijd een stille getuige van haar worsteling met de complexiteit van een dubbel rouwproces waarvan ik me vaak afvroeg waar ze uiteindelijk de meeste moeite mee had. Het verlies van haar man, mijn vader. Of het verliezen van een deel van haarzelf, letterlijk en figuurlijk.
De Liefde voor mijn vader bleek ondanks de dood een vast gegeven. Mijn moeder voelde zijn aanwezigheid en er is geen twijfel over dat deze Liefde er altijd zal zijn.. Hoe anders is dat met de liefde voor haarzelf.
Wanneer je jezelf niet als heel ervaart, wordt het heel moeilijk om jezelf lief te hebben.
Toen er uiteindelijk na 12 jaar schaamte over haarzelf en haar lichaam weer ruimte was voor een man in haar leven, leek dat even heel erg fijn. Er werd voor mijn moeder gekookt, gezorgd. Ze hadden het fijn, dacht ik. Tot kerst 2016 alles in elkaar kletterde. Zwart. Twee weken intensieve psychiatrische thuiszorg en mijn zus en ik afwisselend 24 uur per dag bij haar. De dood voelde weer heel dichtbij. Het waren gekke tussenweken. Onwerkelijk haast. Ik besefte..
Als het gaat over leven en dood, dan is het de Liefde die overblijft. Dan zijn we in staat om de vorm even los te laten en boven onszelf uit te stijgen. Op de heftigste momenten in ons leven, bij sterven en ook bij geboortes is er dat allesomvattende. Het verstilde en ware van de vormloze Liefde.
Het zijn de meest intieme en impactvolle momenten in een mensenleven die ons compleet overdonderen. Daar waar het schuurt en snijdt, daar waar er -een voor- en -een na- is. Op die momenten is de Liefde er om je te omhullen, te vervullen. Ik heb in die momenten eerbied voor het leven en de dood gekregen en ook voor de Liefde. De heilige drie-eenheid.
Door deze indringende ervaringen met de Liefde begon ik mezelf ook af te vragen waarom het zo is dat we juist op deze cruciale momenten in een leven ons zo verbonden weten. En waarom we dat niet altijd hebben, ook op de casual fridays en blue mondays?
Wat missen we op de dagen waarin we niet leven maar overgeleverd zijn aan het leven, geleefd worden? Wat weerhoudt ons ervan om niet altijd ware intimiteit te ervaren. De verbinding met onszelf, elkaar, de Liefde. Waarom sluiten we ons zo vaak?
Want stel dat Liefde eeuwig is en onuitputtelijk.. Zijn Liefdesrelaties dat dan in de kern niet ook?
Mijn moeder put nog altijd kracht uit die ene zin: 'je wordt zomaar niet gek.'
Ik weet inmiddels hoeveel moed het vraagt om in de Liefde zo eerlijk te zijn dat het pijn kan doen en om je in de pijn te herinneren wat de lessen ook weer waren.
Na jaren van vertwijfeling en de Liefde te wantrouwen, bang dat ze me kon ontvallen, kies ik er nu voor iedere dag bewust zoveel mogelijk in radicale intimiteit door te brengen en mijn hart niet meer te sluiten. En dat lukt de ene dag beter dan de andere.
Ik stel mezelf, als ik het niet meer weet, regelmatig de
onpersoonlijke vraag: 'Wat zou Liefde doen?'
En dat helpt. Echt.
Er komt altijd een helder antwoord! Probeer het eens en laat weten wat de Liefde jou te zeggen heeft. Leef haar. Kies Liefde in plaats van angst en Wordt Het...
Wij vieren dit jaar kerst met mijn moeder, in een wankel evenwicht, alleen maar niet eenzaam. Het is nooit te laat, Nooit, om jezelf en het leven lief te hebben. Diepe buiging voor mijn dappere moeder.
Mijn kerstwens in 2017: Heb het fijn met jezelf en elkaar mensen, wees zacht en vrees niets, want wat er ook gebeurt, uiteindelijk is het de Liefde die overblijft en daar doet zelfs de dood niets aan